1 верасня 2016 года ў адпаведнасці з загадам рэктара БДПУ ад 4 ліпеня 2016 года № 67 на базе факультэта спецыяльнай адукацыі адкрыты Інстытут інклюзіўнай адукацыі.

Актуальнасць стварэння Інстытута інклюзіўнай адукацыі абумоўлена далучэннем Рэспублікі Беларусь да Канвенцыі аб правах інвалідаў, прынятай ААН у 2006 годзе і ратыфікаванай у нашай краіне ў 2016 годзе. Дадзеная канвенцыя вызначае абавязак дзяржаў-удзельніц Канвенцыі забяспечваць інклюзіўную адукацыю на ўсіх узроўнях і навучанне на працягу ўсяго жыцця.

Інклюзіўная адукацыя - сусветная тэндэнцыя развіцця агульнай адукацыі, якая прадугледжвае ўключэнне ўсіх дзяцей незалежна ад існуючых паміж імі адрозненняў (у тым ліку дзяцей з асаблівасцямі псіхафізічнага развіцця) у адзіны адукацыйны працэс. Ідэя інклюзіi нарадзілася ў рамках маштабных зменаў у разуменні правоў чалавека, яго годнасці, ідэнтычнасці. Яна прадугледжвае гнуткую трансфармацыю адукацыйнай сістэмы ў адпаведнасці з індывідуальнымі патрэбамі, пазнавальнымі магчымасцямі і здольнасцямі кожнага дзіцяці.

У Рэспубліцы Беларусь прынята Канцэпцыя развіцця інклюзіўнай адукацыі асоб з асаблівасцямі псіхафізічнага развіцця і распрацаваны план яе рэалізацыі на 2016 - 2020 гг. Аднак, у міжнароднай практыцы інклюзіўная адукацыя разглядаецца шырэй, так як арганізуецца для забеспячэння роўных магчымасцяў у атрыманні адукацыі навучэнцамі з рознымі адукацыйнымі патрэбамі (адоранымі і таленавітымі дзецьмі; дзецьмі з парушэннямі паводзін, дэвіянтнымі паводзінамі; дзецьмі, якія прадстаўляюць нацыянальныя меншасці і дзецьмі з сем'яў мігрантаў, бежанцаў, вымушаных перасяленцаў; дзецьмі, якія знаходзяцца ў сацыяльна небяспечным становішчы; дзецьмі з асаблівасцямі псіхафізічнага развіцця і інш.) Такі подыход абумоўлівае неабходнасць пашырэння спектру задач, якія патрабуюць вырашэння.

Інстытут інклюзіўнай адукацыі ажыццяўляе падрыхтоўку спецыялістаў на I ступені вышэйшай адукацыі дзённай і завочнай форм атрымання адукацыі па спецыяльнасцях: «Алігафрэнапедагогіка», «Тыфлапедагогіка», «Сурдапедагогіка», «Лагапедыя», на ІІ ступені вышэйшай адукацыі (магістратура) па наступных спецыяльнасцях: 1-08 80 05 Карэкцыйная педагогіка; 1-08 80 05 Карэкцыйная педагогіка з прафілізацыяй «Ранняя комплексная дапамога дзецям з адхіленнямі ў развіцці» (у сеткавай форме); 1-08 80 05 Карэкцыйная педагогіка з прафілізацыяй «Дзейнасць псіхолага-медыка-педагагічнай камісіі і псіхолага-медыка-педагагічнага кансіліума» (у сеткавай форме).

Рэалізацыя адукацыйных праграм магістратуры ў сеткавай форме ў Інстытуце інклюзіўнай адукацыі ажыццяўляецца ў рэжыме эксперыментальнай дзейнасці. Набор студэнтаў па ўзбуйненай спецыяльнасці 1-08 80 09 Інклюзіўная адукацыя быў адкрыты ў 2019 годзе,   у тым ліку па спецыяльнасці «Карэкцыйная педагогіка».

Структура Інстытута інклюзіўнай адукацыі ўключае наступныя падраздзяленні:

    • кафедра карэкцыйна-развіваючых тэхналогій;

    • кафедра лагапедыі;

    • кафедра педагогікі і псіхалогіі інклюзіўнай адукацыі;

    • кафедра спецыяльнай педагогікі;

    • вучэбна-арганізацыйны аддзел;

    • вучэбная лабараторыя па развіцці інфармацыйных тэхналогій у спецыяльнай адукацыі «Адукацыя без межаў»;

    • Рэспубліканскі рэсурсны цэнтр інклюзіўнай адукацыі, створаны па ініцыятыве і пры падтрымцы Дзіцячага фонду ААН (UNICEF).

Прыярытэтнымі напрамкамі дзейнасці Інстытута інклюзіўнай адукацыі з'яўляюцца:

• развіццё сістэмы падрыхтоўкі педагогаў, здольных да рэалізацыі варыятыўных формаў адукацыі асоб з асаблівымі адукацыйнымі патрэбамі на розных узроўнях адукацыі (арганізацыя адукацыйнага працэсу на першай ступені вышэйшай прафесійнай адукацыі, распрацоўка і рэалізацыя магістарскіх праграм, падрыхтоўка кадраў вышэйшай кваліфікацыі); 

• арганізацыя навуковых даследаванняў у галіне інклюзіўнай і спецыяльнай адукацыі, апрабацыя і ўкараненне вынікаў у працэсе эксперыментальнай і інавацыйнай дзейнасці;

• распрацоўка і ўкараненне навукова-метадычнага забеспячэння інклюзіўнай і спецыяльнай адукацыі, сучасных адукацыйных тэхналогій; 

• стварэнне і падтрымка прафесійнага кансультатыўнага сайта для спецыялістаў і бацькоў па прыкладных пытаннях мадэрнізацыі сістэмы адукацыі; 

• узмацненне ўзаемадзеяння з бацькамі асоб з асаблівымі адукацыйнымі патрэбамі;

• пашырэнне сувязяў з грамадскімі арганізацыямі, якія прадстаўляюць інтарэсы асоб з асаблівымі адукацыйнымі патрэбамі; 

• развіццё міжнароднага супрацоўніцтва; 

• арганізацыя і правядзенне нацыянальных і міжнародных навукова-практычных канферэнцый, конкурсаў, выстаў па актуальных праблемах інклюзіўнай і спецыяльнай адукацыі.

Такім чынам, Інстытут інклюзіўнай адукацыі выступае вучэбна-навукова-вытворчым цэнтрам, які забяспечвае распрацоўку канцэптуальных асноў і ажыццяўленне адукацыйнай, навуковай, вучэбна-метадычнай і практычнай дзейнасці ў галіне інклюзіўнай і спецыяльнай адукацыі ў Рэспубліцы Беларусь.

Загадам рэктара прызначана адміністрацыя Інстытута інклюзіўнай адукацыі:

Хітрук Вера Валер'еўна - дырэктар Інстытута інклюзіўнай адукацыі, доктар педагагічных навук, дацэнт;

Ваўчанкоў Уладзімір Сцяпанавіч  - намеснік дырэктара па вучэбнай рабоце, кандыдат псіхалагічных навук;

Фяклicтава Святлана Мiкалаеўна - намеснік дырэктара па навукова-метадычнай рабоце, доктар педагагічных навук, дацэнт;

Воўкава Любоў Міхайлаўна - намеснік дырэктара па выхаваўчай рабоце;

Турскі Баляслаў Тадэвушавіч - начальнік вучэбна-арганізацыйнага аддзела.